Haberleri okurken yerel seçim sonrası bilhassa büyükşehir belediyemizin meclisindeki, belediyenin devir aldığı 4 katrilyon civarındaki borç yükü tartışmalarının, ön sırada olduğunu gördüm. Bilinen ama örtülmeye çalışılan bir gerçekti tartışılan. Beni rahatsız eden, meclis üyelerinin bazılarının ’Bu borç yükü tartışmalarını artık kapatalım’ söylemi oldu.
Adana sorunlarını tartışmadan, üstünü örterek çözebilir mi?
Bu topraklarda doğduk, buraları sevdik. Çocuklarımız bizden sonra da, Adana ile gurur duysun istiyoruz. Nasıl gurur duyacaklar meselesi var ve bu gün bunu tartışmadan, çözümler üretmeden geçemeyiz. Bu sadece bu günü konuşarak çözülemez. Geçmişte ne yapılmış, hangi sonuçlar Adana ilimize değer katmış, yapılan veya yapılmayan hangi hususlarda Adana zarar görmüş, bilmek gerekiyor.
Veri olmadan çözüm üretilemez…
Türkiye sıkıntılı ve dolayısıyla Adana sıkıntılı. Ülkemiz bu zor günlere nasıl geldiğini sorguluyor aslında. Lider arayan ve inandı mı, sonuna kadar sevip peşinden giden bir yapıda milletiz. Yönetişim denilen olgu, sadece lafta kalıyor. Hani, her hatip çıkıp konuştuğunda, ortak akıl, yönetişim, hatta son zamanlarda, ortak yönetim anlayışlarını dile getirirler ya, uygulamalara baktığınızda, hepsinin lafazanlıktan ileri gitmediğini görürüz.
Adana da yaşıyoruz ama yaşadığımız kenti ne kadar tanıyoruz?
Merak ettim ve internette biraz gezindim. Çok ilginç veriler var. Bir kısmını paylaşarak değerlendirmek istiyorum.
Adana ili sosyo ekonomik sıralama da, 2004-2014 arasında sekizinci sırasında başlamış ve aynı sırada kalmış. Oysa nüfus olarak ülkemizin altıncı sırasında bulunuyor.
İlçe sıralamalarına baktım, nüfus olarak Seyhan ilçemiz 6. Sırada bulunuyor. Yüreğir 37, Çukurova 53, Sarıçam 139, Ceyhan 144. Sırada yer almış.
Yani nüfusta Adana ve en büyük ilçemiz altıncı sıradayken, sosyo ekonomik sıralamada, sekizinci sırada yer alıyor.
İlçelerimiz açısından da bazı veriler var.
Seyhan ilçemiz, ülkemizdeki 54 şehirden nüfus bakımından daha büyük bir metropol ilçesi durumunda.
Gelişen iller var, ama sınırları içinde nispi olarak az gelişmiş ilçeler de var.
Bu durum özellikle, il sınırları içerisinde gelişmişlik farklılıklarının yüksek düzeyde bulunduğu illerde gözleniyor. Merkez ilçe ile diğer ilçeler arasında gelişmişlik farkının en yüksek olduğu illerden başlıcalarına baktım ve Adana, Gaziantep, Giresun, Kastamonu, Ordu ve Samsun illeri karşıma çıktı.
İngev (İnsani Gelişme Vakfı) tarafından insani gelişme endeksi ile ilçeler sorgulanmış. Kısaca İGE-İ olarak bu sorgulama kodlanmış.
Türkiye’nin en büyük ilçeleri olarak varsayılan 150 ilçe genel olarak bu araştırmada değerlendirilmiş. Bu ilçeler 30 büyük il sınırları içinde nüfusu en yüksek ilçeleri kapsamış.
Analiz kapsamındaki 150 ilçe arasında, Ankara’dan Çankaya, Yenimahalle ve Keçiören, İstanbul’dan Kadıköy, Beşiktaş, Beyoğlu, Bakırköy, Şişli, Fatih, Ataşehir ve Üsküdar, Antalya’dan Muratpaşa ve Konyaaltı, Eskişehir’den Odunpazarı ve Tepebaşı, Bursa’dan Nilüfer ve Osmangazi, Kocaeli’den ise İzmit ilçeleri en yüksek insani gelişmenin tespit edildiği ilçeler olarak sıralanmış.
İlçe düzeyinde sosyal, ekonomik ve çevresel faktörlere yönelik bileşenlerden oluşan İGE-İ endeksi; yönetişim, sosyal kapsama, ekonomik durum, eğitim, sağlık, sosyal yaşam, çevre ve ulaşım başlıkları altında toplam 50 göstergeyi içerecek şekilde düzenlenerek sorgulama yapılmış. Göstergeler arasında istatistiki verilerin dışında, belediyelerin faaliyet raporları, kurumsal internet siteleri, sosyal ağ paylaşımları ve “gizli müşteri” yöntemi ile elde edilen veriler de kullanılmış.
Bu 150 ilçe sıralamasında Adana ilçelerinin yerine baktım ve sıraladım.
Seyhan 0408 İGE-İ endeksiyle 36. Sırada, Yüreğir 0406 İGE-İ ile 37. Sırada, Çukurova 0321 İGE-İ ile 98. Sırada, Sarıçam 0274 İGE-İ ile 124. Sırada, Ceyhan 0234 İGE-İ ile 132. Sırada, Kozan 0232 İGE-İ ile 135. sırada yer almış.
Bu kısacık verilerden bakarsa, İlimiz Adana yerinde saymış. Ülkemiz insani gelişme açısından orta düzeyde bir ilerleme sağlayabilmiş ancak. İlçelerimiz açısından bakınca, ülke sıralamasına göre ne kadar geri kaldığımız ortada.
Beni en çok Çukurova ilçemizin endeksi şaşırttı. Diğer ilçelerimizden bilhassa Seyhan ilçemizle, Yüreğir ilçemizin art arda olması, diğer ilçelerin sıralamada, çok altlarda olması, hepimizi düşündürecek veriler aslında.
Tartışmadan korkmadan, sorunların ve sorumluların üstünü örtmeden, yeni döneme başlamalıyız.
Adanalı, Adana’yı ne kadar tanıyor?
Bu hep tartışıldı. Adana tanıtımı diye bütçelerden harcamalar yapıldı. Çoğu da, tanıtım hedefine ulaşamadı. Adana ilinin geçmişte yaratılmış, tanıtımın da önemli işlevleri olan değerleri var aslında. Ama onların da işlevlerindeki, erozyon tartışılmalı.
Beni etkileyen en önemli verilerden İngev’in insani gelişme konusundaki araştırmalarındaki, ilçelerimizin sıralaması oldu. Hem ilçeler arasındaki farkın büyüklüğü, aynı zamanda en büyük ilçemiz olan Seyhan ve Yüreğir’in ülke sıralamasındaki yeri, bize çok şey anlatıyor.
İnsani değerleri geliştirmeyi, sosyal - ekonomik gelişme olmadan yapabilir miyiz?
Tartışmak, üstünü örtmekten iyidir.