600 yılı aşkın hüküm süren Osmanlı İmparatorluğunda şimdiki döneme benzer karar organı olan meclis gurubu vardı. Bu meclisin adı Dîvân-ı Hümâyun’di. Divân üyeleri ise; Vezir-i âzam, vezirler, kazaskerler, defterdarlar, Nişancı, Reisülküttab, Şeyhülislâm’dan oluşurdu. Bir de padişah adına devlet işlerini yöneten en yüksek derecedeki devlet adamları vardı. Onlara ise; Sadrazam denirdi. Sadrazamlar, padişah adına önemli kararlar alır ve uygulardı. Osmanlı tarihinde toplamda 218 farklı Sadrazam görev almış. Bu sadrazamların arasında öyle biri varmış ki, tarihe en zalim sadrazam olarak geçmiş. O sadrazam; Kuyucu Murat Paşa’ymış.
Osmanlı’nın gelmiş geçmiş en zalim isimlerinden biri olarak anılan Kuyucu Murat Paşa'nın yaklaşık 60 bin kişinin ölümünden sorumlu olduğu düşünülüyor.
Peki, kim bu Kuyucu Murat Paşa? Neden bu kadar acımasızdı?
Gelin hep birlikte inceleyelim…
***
ÖNCELİKLE, KISACA KUYUCU MURAT PAŞA KİMDİR?
Kuyucu Murat Paşa, 1535 yılında doğmuş, Saray'da yetişmiştir. 1557'de Mısır Valisi Mahmud Paşa'nın kethüdası olmuştur. Yemen Savaşı'ndaki büyük yararlıklarından ötürü, 1571'de Yemen'e Beylerbeyi olarak atanmıştır. Daha sonraki yıllarda, çeşitli sancaklarda beylik görevi üstlenmiştir. Üç kez Diyarbakır Valiliğine getirilmiştir. İran Seferinde esir düştükten sonra kaçıp İstanbul'a gelmeyi başarmıştır. Bundan sonra Kıbrıs, Diyarbakır ve Halep Valiliklerinde bulunmuştur.
Macaristan Seferinden sonra da Sadrazamlık görevine atanmıştır. İran'a karşı başarı kazanmış ve Anadolu'daki iç isyanları bastırmıştır. 1611'de İran ile barış görüşmelerinin devam ettiği bir sırada Diyarbakır'da vefat etmiştir. Bir söylentiye göre düşmanları tarafından zehirlenmiştir. Aynı zamanda koyu bir dindar olup, Nakşibendi tarikatına bağlılığı ileri sürülür. İstanbul'da veznecilerdeki türbesinde gömülüdür.
NEDEN ZALİM BİRİ OLARAK ANILIYOR?
Kuyucu Murat Paşa, Celali İsyanları'nı bastırması için görevlendirilen dönem paşasıdır. Dönemin birçok devlet adamı gibi, o da devşirmedir. Osmanlı tarihindeki en büyük icraatı isyanları bastırmak için uyguladığı yöntemlerdir. Devrin en büyük kroniklerinden birinin sahibi Kemahlı Grigor, otuz bin kelleden oluşan yığınları övgüyle anlatır. Keza Naima’da tarihinde tek suçu Celalilerle birlikte karın tokluğuna sestar çalan bir garibin on yaşında olmayan oğlunu, Murat Paşa'nın, kimse gönüllü olmayınca bizzat gırtlaklayarak öldürdüğünü anlatır. Dizdiği kellelerini dönemin padişahı I. Ahmed'e tuzlayarak armağan ettiği bilinmektedir.
Yine devrin çok sevilen beylerinden Saraçzade Ahmed Bey'i, ardından otuz bin adam toplama ihtimali vardı diye kuyuya attırması da, hakkındaki daha o dönemde başlayan olumsuz imajın bir sebebidir. Kendisi Ahmed'in otorite zafiyetini iyi kullanmış, isyanları bastırırken devletin tüm hakkaniyetini hiçe sayarak isyancı başlarını yok etmiştir. Dönemin isyana katılan neredeyse tüm liderlerini Üsküdar'da yemeğe davet edip ortadan kaldırması kendisi hakkında başka bir fikir verebilir.
***
ZALİMLİKLERİNE BAŞKA ÖRNEKLER…
Konya'da daha öncelerde Celalilere katılmış fakat sonrasında onlardan ayrılıp, kendi yolunu çizen Robin Hood misali zenginden haracı alıp, fakirlere dağıtan, eşkıyaya karşı amansız bir mücadeleye girişen Saraçzade Ahmed Bey isminde bir zat varmış.
O sıralarda Canbulatoğlu'nun üzerine yürüyen Kuyucu Murat Paşa ise Konya'da mola vermiş, methini işittiği Ahmed Beyi de görmek istemiştir. Adamı huzuruna getirtmek için halka öldürtmeyeceğine dair söz vermiş, Kuyucu Murat Paşa'nın sözüne sadık biri olduğunu bilen halk ise Ahmed Beyi bulup Murat Paşa'yla buluşturmuştur.
Başta muhabbet tatlı başlamış, iltifatlarla devam ederken, Murat Paşa birden "senin gibi bir cengâvere, isyancı üzerine yürürken, Konya'yı emanet etmek isteriz. İhtiyaç halinde ne kadar asker bulabilirsin?" diye sormuş. Ahmed Bey ise samimiyetle; ‘30 bin asker bulabilirim devletlüm’ diye cevap verince işte orada ok yaydan çıkmış. Ahmed Bey sevinçli bir şekilde çadırdan çıkarken, Murat Paşa askerlerine; "tez tedarikini görün" der ve onu oracıkta öldürtür. Halka karşı sözünü tutmayan Murat Paşa’ya neden böyle yaptığı sorulduğunda ise; "Bir hamlede 30 bin askeri toplayabilen adam, hiç sefere giderken arkada bırakılır mı?" diye cevap verir. (Devam Edecek..)
KAYNAK: https://seyler.eksisozluk.com/