T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nca Türk Lirası cinsi varlıkların teşvik edilmesi amacıyla, Gelire Endeksli Senet (G.E.S.) ihracına karar verilmiş, 15-22 Haziran 2022 tarihlerini kapsayacak şekilde “talep toplanmasına” başlanılmıştır. Vadesi 6 ay olarak belirlenen söz konusu Devlet İç borçlanma senetlerinin getirileri, Kamu İktisadi Teşebbüsleri arasında yer alan Devlet Hava Meydanları İşletmeleri ile Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü’nden bütçeye aktarılacak hasılat paylarına endeksli olacaktır. Belirlenen dönemsel getiri % 5,32, yıllık bileşiği ise % 23,04’dür. Tasarruflarını GES’de değerlendirecek olanlara, aracı bankalar her türlü bilgilendirme ve işlem kolaylığı sağlayacaklardır.
Yürürlüğe konulacak GES’lerden istenilen sonucun alınmasını tüm kalbimle istiyorum. Zira, siyasi iktidarın 2018 yılından itibaren yürürlüğe koyduğu başarısız uygulamaların bedellerini, akıl almaz oranlardaki zamlar ve artan işsizlik şeklinde hepimizin ödediği bir gerçektir. Ekonomik sıkıntıları orta ve alt gelirli vatandaşlarımızın yaşadığını düşünürken, yazımı kaleme aldığım saatlerde, TÜSİAD Yüksek İstişare Kurulu Başkanı’nın konuşmasını endişe ile izlediğimi ifade etmek istiyorum. Sayın başkan, konuşma nezaketi içerisinde, hükümetin izlediği siyasi ve ekonomik politikaların, ülkemizi nasıl büyük sıkıntılara sürüklediğini, herkesin anlayacağı açıklıkta söylemiştir. Türkiye’nin en zengin kesiminin de ekonomik ve siyasi gidişattan rahatsız olduğu bu ortamda, artık hükümetin siyasi ve dini görüşlerine göre ekonomik modeller uygulamaya, daha da kötüsü yeni bir hata yapmaya hakkı kalmamıştır.
Bu günkü yazımın konusunu teşkil eden Gelir Endeksli Devlet İç Borçlanma Senetleri konusuna gelince….. Öncelikle siyasi iktidarımızın Kur Korumalı Mevduat uygulamasında olduğu gibi bu uygulamada da “faiz” kelimesinin geçmesini istemediği net bir şekilde anlaşılmaktadır. Faiz veya Kuran-ı kerimde geçtiği şekli ile “riba” konusunu ilahiyatçılara bırakarak, uygulamanın ekonomimize olası etkilerinin irdelenmesinin daha doğru olacağını düşünüyorum.
GES uygulamasıyla Kur korumalı mevduattaki Hazine veya Merkez Bankasına, daha doğru ifade ile hepimize ucu açık bir şekilde yüklenen “bedelin”, yüzde % 23,04 ile sınırlandırılacağı görülmektedir. Bu yönü ile uygulama başarılı olursa, hepimiz için iyi bir iş yapılmış olacaktır. Şu andaki yürürlükte olan kur korumalı mevduattaki, döviz kurlarındaki artışa paralel toplumun ödeyeceği “bedelin”, belirsiz ve yüksek olma ihtimali korkutucudur. İlk uygulama sonuçları ödenecek toplumsal maliyetin yüksek olacağını gösterdiğinden, GES uygulamasının başarılı olması halinde kur korumalı mevduat uygulamasının sonlandırılabileceği düşünülmelidir.
TÜİK’in açıkladığı TÜFE oranının % 73’e dayandığı bir ortamda, % 5.32 dönemsel, % 23,04 yıllık getirisi olan bu kağıtlara iç veya dış talep olur mu? Vatandaşlarımız elindeki dövizleri ve altınları Türk Lirası’na çevirerek GES alır mı? Kur korumalı mevduatlarını GES’e dönüştürür mü? Bu soruların cevaplarını kısa sürede öğrenmiş olacağız. Tekrar etmem gerekirse temennim uygulamanın tutması yönündedir.
Saygılarımla,