Bir Ramazan bayramını daha geride bıraktık. Birçok belediye , sosyal yardım kurumları, ticari – sanayi kuruluşlar ve kişiler toplu iftar sofraları kurdular. Yardımlaşma, paylaşmanın huzurun oluşturduğu bu güzel ortama, az da olsa trafik kazaları, terörist eylemler gölge düşürdü.
Osmanlılar ramazan ayına çok önem verirlerdi. Örneğin diş kirası ve sadaka taşları gibi adetler vardı, ama ne yazık ki bunlar bugün yok.
Eskiden saraylarda, konaklarda verilirdi toplu iftar yemekleri. Konaktakilere, davetliler dışında başkaları da katılırdı. Daha doğrusu kapılarına gelen herkes, ev sahipleri tarafından sofraya buyur edilirdi.
Konak sahipleri , yada varlıklı kişiler, özellikle maddi durumu iyi olmayanlara, Allah rızası için ikramda bulunmayı görev saymışlar ve onları en iyi şekilde ağırlamışlar.iftar sonunda diş kirası olarak, konuklarına kadife keseler içinde tespihler, gümüş yüzükler hediye etmişler. Fakir konuklarına da hane sahibinin zenginliğine, cömertliğine göre hediyeler sunmuşlar.
İslam dini hayır ve hasenatı çok önemser. ve, bunu teşvik eder. Sadaka taşları da, bir tür hasenat aracı. Dikdörtgen ya da silindir şeklinde bir elli metre yüksekliğinde üstü oyuk taşlar bunlar. Cami , hamam , türbe , dergah , hastane ve sokakların kuytu bir köşesine konan taşların üzerine, ihtiyacı olan alsın diye madeni paralar , kıyafetler ve yiyecekler bırakılırmış. Yoksullar bile, sadece ihtiyacı kadarını alırlarmış.
Sadaka taşları yardım edenin de, alanın da bilmediği, incitmeyecek bir yardım şekli. Bugün bu işin sürebileceğini hiç ummuyorum.
Sadaka taşları günümüzde sadece Eyüp mezarlığında ve Şehzade camisinde bulunuyormuş.
Atalarımızın bu asil adetleriyle ne kadar övünsek , gurur duysak azdır. Ruhları şad olsun.