Ülkemizde belli bölgelerde haşhaş kozasını çizip akan sütü almaya yarayan araç anlamında kullanılsada, aslında çok değişik anlam ifade etmektedir.
Algı, psikoloji ve bilişsel bilimlerde duyusal bilginin alınması, yorumlanması, seçilmesi ve düzenlenmesi anlamına gelir. Algı, duyu organlarının fiziksel uyarılmasıyla oluşan sinir sistemindeki sinyallerden oluşur. Ayrıca beş duyu organı tarafından kavranabilen gerçeklerin zihin tarafından idrak edilmesi ve yorumlanması anlamınada gelmektedir.
Algı kendisini oluşturan duyumların toplamından daha fazla bir şey ifade eder. Tüm algılardaki ortak özellik, duyusal bilginin daima nesnelere dönüştürülmesidir.
Kognitif nitelikli çalışmalarda bulunan ve "Kişinin Beyni İçin El Kitabı (The Owner's Manual for the Brain)" isimli kitabın yazarı Prof. Dr. Pierce J.Howard, "Aklımızı geliştirmek daha güçlü bir hafızaya sahip olmak için beden ve zihin sağlığımızı korumamız gerekiyor" diyerek sağlıklı bir yaşam tarzının önemine dikkat çekiyor. Yani beyin geliştiren oyunlar ve zihni besleyen besinlerle yaşlanan ve yavaşlamaya mahkum olan beyninizi yeniden harekete geçirebiliriz.Bu bağlamda algımızı güçlü ve açık tutmamız için yapabileceğimiz basit şeyler var.
- Yoga, meditasyon.
- En az 8 saat uyku.
- Aerobik Egzersizleri.
- Klasik müzik.
- Hafızaya Ginkgo Biloba desteği.
- Net'teki oyunları keşfedin.
- Bulmaca çözün.
Bu yedi maddenin dışında ; yeniliklere açık olmak, pozitif düşünmek, gülümsemek, empati yapmak, bizlere faydalı olacaktır.Bu saydıklarımız bile hafızamızın ve algımızın güçlü ve açık olmasına yeterli olacaktır. Şayet bunları yapmaz isek potansiyel olarak algılama problemi, benlik saygısının olmaması, yemek bozuklukları, obezite, depresyon gibi problemler dolayısıyla ortaya çıkabilmektedir.
Peki insan algısı neden yavaşlar yada kapanır ? Çünkü Beyin aynı anda birden fazla işi yapacak donanıma sahip değildir. Bunun bilincinde olmayan kişiler, beyni zorluyor ve sonunda stresi arttırıp, depresyona ve algıların kapanmasına neden oluyor. Aynı anda biden fazla iş yapıldığında, beynimiz sürekli bu işler arasında gidip gelmektedir. Aynı zamanda öğrenme güçlüğü olarak bilinen disleksi, bir bireyin normal zeka düzeyinde olmasına rağmen dil, okuma, ve yazma becerilerinde sorunlar yaşamasına neden olan bir özel öğrenme bozukluğudur.
Algı nelerden etkilenir ? Deneyimler ve beklentiler de algıyı etkiler. İnsanlar tarafından sıklıkla aldatılmak, insanların güvenilmez olduğu algısına yol acabilir. İcinde yaşadığı toplumun kültürel özellikleri, inançları, değerleri gibi sosyal değişkenler kişinin nesne ve olayları algılama biçimini etkiler.
Duyum ve algı arasındaki fark nedir?
İçten ve dıştan gelen uyarıcıların duyumlar aracılığıyla anlamlı hâle getirilmesine, beyne ulaşan duyumların organize edilerek tanıma, anlama ve anlamlandırma işlemine algı denir. Bir tat almak duyum iken, ne tadı olduğunu anlamak algıdır. Bir ses duymak duyum iken, kimin veya neyin sesi olduğunu anlamak algıdır.
Kişilerin kendi tutum, inanç, özellik ya da psikolojik durumuna sınırlı erişimi olduğunu savunan kuram. Bu erişimi sağlamada, kişi, başkaları hakkında yargıda bulunurken yaptığı gibi, geçmiş davranışlarından çıkarımlar yapar. Bu tanım bizlere öz algıyı tarif eder.
Günümüzde sıkça karşılaştığımız bir algı türüde kişisel algıdır. Başkalarının sözleri ve davranışlarıyla küçümsendiğimizi hissediyor ve inciniyorsak ya da yaptığımız herhangi bir yanlış seçim için kendimizi suçluyorsak kişisel algılıyoruz anlamını taşır.
O halde en önemlisi doğru algılama nasıl olur dersek; bir insanın belli bir yönde eyleme geçebilmesi için ilk ön koşul, amaçlanan yöndeki alternatiflerin varlığından haberdar olması ve bu alternatif bilgileri algılamasıdır.
Algı yönetimi neden yapılır ve amaçları nelerdir? İtibar ya da geçerlilik oluşturmak ve bunu korumak için kamuoyu desteği sağlamak, korumak ve devamını sağlamak. Hedef kitlenin davranışlarını istenilen şekilde etkilemek, onların davranışlarını yönlendirmek için yapılır.
Özetle, düşünce soyut bir nesnesin zihinde oluşturduğu faaliyettir. Algı ise somut bir nesnenin zihindeki yansımasıdır. Kavramaları biçimlendirirken problemlerin çözümlerinde sebeplerde ve kararlar vermede meşgul olmak gibi düşünce bilginin beyinsel işletiminin ortaya çıkmasıdır.
Kaynaklar: